Năm nay là năm cuối của nhiệm kỳ thứ hai của Tổng thống Mỹ Barack Obama. Để chứng minh cho chính sách xoay trục của Mỹ về Á Châu, Tổng thống Obama đã chủ trì một hội nghị thượng đỉnh Mỹ-Asean với các lãnh đạo cao cấp nhất của các nước Asean tại tại Sunnylands, Hoa Kỳ, vào hai ngày 15-16 tháng 2, 2016 vừa qua.
Hàng ngàn người biểu tình bên ngoài Hội Nghị Hoa Kỳ – ASEAN, 15-02-2016
Nhiều nhà hoặt động nhân quyền và các tổ chức xã hội dân sự từng lên tiếng chỉ trích về những tuyên bố và các điều luật không đảm bảo quyền căn bản của con người, mà chỉ phục vụ cho việc duy trì các chế độ độc tài và đàn áp nhân quyền của các nước Asean. Điển hình là khi các nước Asean thông qua Tuyên Bố Nhân Quyền ASEAN, vì tuyên bố đó chỉ nhằm đảm bảo quyền lực của chính quyền, chứ không phải người dân của Asean1.
Ngày 12 tháng 2, tờ Nhật Báo Los Angles Times đã có đăng một bài: “A crowd of dictators is coming to Southern California”2, tạm dịch là “Một đám nhà độc tài đang đến miền nam của California”. Theo bài báo này, 7 nhà lảnh đạo trong 10 quốc gia ASEAN là lãnh đạo độc tài. Những nhà lảnh đạo độc tài được nêu tên là Hun Sen của Cambodia, Prayuth Chan-ocha của Thái Lan, Najib Razak của Malaysia, Hassanal Bolkiah của Brunei, Thein Sein của Malaysia, Choummaly Sayasone của Lào, và Nguyễn Tấn Dũng của Việt Nam.
Mỹ là quốc gia coi trọng vấn đề nhân quyền, cho nên Tổng thống Obama cũng không quyên nhắc khéo các vị lảnh đạo độc tài của Asean trong bài diển văn tại phiên khai mạc của hội nghị thượng đỉnh, “And here at the summit, we can reaffirm that strong, prosperous and inclusive societies require good governance, rule of law, accountable institutions, vibrant civil societies, and upholding human rights”. Tạm dịch là “Và tại hội nghị thượng đỉnh này, chúng ta có thể khẳng định rằng, xã hội vững mạnh, thịnh vượng và toàn diện, đòi hỏi phải quản trị tốt, tuân theo nguyên tắc của pháp luật, tổ chức có trách nhiệm, xã hội dân sự sôi động và tôn trọng nhân quyền.”3
Chính phủ Hoa Kỳ xác nhận là Tổng thống Obama đã chấp nhận lời mời của Thủ tướng Việt Nam tại hội nghị thượng đinh và sẽ chính thức đi thăm Việt Nam vào tháng năm. Đây là cơ hội tốt cho các nhà hoặt động nhân quyền tại Việt Nam, cũng như khắp nơi trên thế giới, đặc biệt là các bạn trẽ Khmer-Krom tại Việt Nam, viết thư cho Tống thống Mỹ biết về thực trạng vi phạm nhân quyền tại Việt Nam. Một đất nước hơn 90 triệu dân mà không có một tổ chức xã hội dân sự phục vụ cho các hoặt động bảo vệ nhân quyền, hay là một tờ báo độc lập để giúp nói lên tiếng nói bất công cho người dân, thì làm sao cho là người dân tại Việt Nam, nhất là người dân bản địa Khmer-Krom, hưởng được quyền con người thật sự.
- https://www.hrw.org/news/2012/11/19/civil-society-denounces-adoption-flawed-asean-human-rights-declaration
- http://www.latimes.com/world/asia/la-fg-parade-of-dictators-20160212-htmlstory.html
- https://www.whitehouse.gov/the-press-office/2016/02/15/remarks-president-obama-opening-session-us-asean-summit
